حتماً تا به حال اسم بیمه عمر را شنیدهاید. شاید خودتان و اطرافیانتان بیمه عمر دارید، یا قصد خرید بیمه عمر دارید و یا اصلاً به بیمه عمر اعتقاد ندارید. احتمالاً تبلیغات بیمه عمر را در ایستگاههای مترو، بیلبوردها و تلویزیون مشاهده کردهاید. شاید حتی با دستاندرکاران صنعت بیمه در زمینه بیمه عمر گفت و گویی داشتهاید. موضوع بیمههای عمر و سرمایه نه تنها در کشور ایران، که در سراسر دنیا اهمیت ویژهای دارد. موضوعی با اهمیت بالا و هزاران ابهام حل نشده پیرامون آن. ابهامات و سوالاتی از قبیل: آیا بیمه عمر محصولی قابل اطمینان است؟ کلاهبرداری نیست؟ اگر شرکت بیمه ورشکست بشود چه باید کرد؟ بهتر نیست به جای بیمه عمر و سرمایه پول خودمان را در بانک بگذاریم و یا سکه بخریم؟
و یا سوالاتی از قبیل : بهترین بیمه عمر را کدام شرکت ارائه میدهد؟ پاسارگاد؟ ایران؟ کارآفرین؟ و … چه مبلغی باید بیمه عمر کنار بگذارم؟ بهترین روش پرداخت بیمه عمر چیست؟ … و صدها سوال دیگر.
موضوع بیمه عمر پیچیدگیهای زیادی دارد. سوالات و ابهامات در این رابطه چندین برابر بیمههایی مثل بیمه ثالث و بدنه خودروست. از سوی دیگر، بیمههای عمر و سرمایه اهمیت بالایی در زندگی افراد دارند. به همین دلیل تصمیم داریم در دو مقاله با عنوان “بیمه عمر و سرمایهگذاری آری یا نه” به بررسی این موضوع مهم بپردازیم. در این دو مقاله کلیات بیمه عمر را بررسی میکنیم . میخواهیم بدانیم که فلسفه و کاربرد واقعی بیمه عمر چیست.
بودن یا نبودن؟ مسأله این است!
ریسکهایی که بیمههای عمر و سرمایهگذاری برای هر فرد پوشش میدهند، به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
- ریسکهای نبودن در قید حیات یا همان فوت
- ریسکهای بودن و ادامه حیات
ریسک فوت مفهوم کاملاً مشخصی دارد. برای مثال سرپرست خانواده به طور ناگهانی فوت میکند و علاوه بر فشارهای معنوی، مشکلات مادی زیادی برای خانواده رقم میخورد. مشکلات مالی مانند افت شدید درآمد خانواده و تصفیه بدهی و وامهایی که سرپرست خانواده قبل از فوت داشته است.
اما مگر ادامه زندگی و حیات هم ریسک دارد؟! … بلی ریسکهای بسیار بزرگی دارد!!!
برای مثال فردی بر اثر حادثه کاری قطع نخاع یا از کار افتاده میشود، وی در حالی که در قید حیات است، زندگی سختی را تجربه خواهد کرد.
مثال دوم: فردی بعد از بازنشستگی با افت شدید درآمد مواجه میشود. در حالی که در قید حیات است، ادامه زندگیاش به مشکل بزرگی برمیخورد.
مثال سوم: فرد دیگری نیاز به پیوند کلیه دارد و هزینههای پیوند عضو بسیار بالاست. این فرد نیز در عین حالی که در قید حیات است با مشکل بزرگی مواجه است.
از مثالهای بالا میتوان نتیجه گرفت بیمه عمر تعدادی از مهمترین ریسکهای بودن و نبودنمان در قید حیات را پوشش میدهد. بنابراین اولین و مهمترین هدف از طراحی بیمههای عمر و سرمایهگذاری، پوشش ریسک است.
نکته مهم: ما هیچ وقت بیمه عمر و سرمایهگذاری را برای ثروتمند شدن نمیخریم. بلکه آن را تهیه میکنیم که در صورت بروز ریسکهای فوت و حیات، فقیر نشویم!
بیمه عمر و سرمایه یا بیمه سرمایه و عمر؟!!!
اصطلاحات بیمه عمر و سرمایهگذاری، بیمه عمر و بازنشستگی، بیمه عمر و تأمین آتیه، بیمه عمر و پسانداز، همگی در بازار بیمه یک مفهوم دارند و معرف یک نوع محصول هستند. اگر دقت کنید کلمه “عمر” در همهی این اصطلاحات تکرار شده است و مهمتر از آن، در اول عبارت آمده است. هیچکجا، بیمه سرمایهگذاری و عمر یا بیمه پسانداز و عمر ذکر نشده است. مفهوم این مساله این است که بیمه عمر در اصل ابزار سرمایهگذاری نیست. البته میتوان از این محصول به عنوان ابزاری برای سرمایهگذاری بسیار کمریسک و مطمئن استفاده کرد، اما بیمه عمر کاربرد و هدفی مهمتر دارد. وظیفه اصلی بیمه عمر و سرمایه در بخش پوششهای عمری آن نهفته است. جایی که ریسکهای بسیاری در صورت فوت و حیات پوشش داده میشود.
بنابراین اگر در ابتدا قصد پوشش دادن ریسکهای زندگی خودتان را دارید و سپس در کنارش میخواهید سرمایهگذاری کمریسک و با سودی معقول داشته باشید، بیمه عمر و سرمایهگذاری انتخاب کاملاً درستی است.
نکته بسیار مهم: از آنجایی که بیمه عمر و سرمایهگذاری از دو بخش پوششهای بیمهای و سرمایهگذاری تشکیل شده است، مبلغی هم که به عنوان حق بیمه برای خرید این بیمه نامه واریز میشود به دو بخش تقسیم میگردد. بخشی از آن صرف پوششهای بیمهای و بخشی صرف سرمایهگذاری و پسانداز میشود.
دویست هزار تومان، تنها درآمد ماهیانه بانوی سرپرست خانوار
در کشور ایران حدود 24 میلیون خانواده زندگی میکنند که از بین آنها حدود 10 درصد سرپرستی خانواده به عهده بانوانی است که همسرشان فوت شده و یا از کارافتاده شده است. یعنی حدود دو میلیون و چهارصد هزار خانواده که تقریباً هشت میلیون از جمعیت کشور را شامل میشود.
در شبکه اطلاعرسانی دانا، مطلبی (با شناسه خبر 1125536) با عنوان “مشکلاتی که با نبود مرد خانه در مقابل زنان قد علم میکند” منتشر شده است. در بخشی از این مطلب بانوی جوانی که همسرش بر اثر تصادف با موتور فوت شده است میگوید: مقدری ماهیانه از طرف کمیته امداد و مبلغ یارانه تنها درآمد من و فرزندانم بود. با توجه به اینکه همسرم قبل از فوتش هزینههای زندگی را مدیریت میکرد، مدیریت هزینهها و درآمد زندگی برای من بسیار مشکل بود. میزان کمک هزینه زندگی از طریق کمیته امداد مبلغ 70هزار تومان و یارانه مبلغ 135هزار تومان، که جمعاً دویست هزار تومان تنها درآمد ماهیانه من و فرزندانم بود.
پرداخت قسط وام مسکن یا اجاره خانه، بازپرداخت قرض ، هزینه مواد خوراکی و پروتئینی، هزینه تحصیل و تفریح فرزندان، هزینه حمل و نقل یا خودروی شخصی، هزینه پوشاک، درمان و ورزش و … تنها بخشی از نیازهای مالی خانواده است . امروزه حتی اگر مرد و زن هر دو شاغل باشند، این هزینهها به سختی تأمین میشود. حال اگر در چنین شرایطی حادثه ناگواری برای سرپرست خانواده پیش بیاید، تکلیف چیست؟ آیا خانواده میتواند با همان آرامش و رفاه قبلی به زندگی ادامه دهد؟ آیا فرزندان میتوانند با همان کیفیت قبلی به تحصیلشان ادامه دهند؟ آیا بانوی خانه میتواند با خیال آسوده به تربیت فرزندان بپردازد؟ یا برای گذران زندگی مجبور به کار کردن است و دیگر وقتی برای رسیدگی به بچهها ندارد.
مطلب بسیار تلخ و تکان دهندهایست که با تدبیر و آیندهنگری، میتوان از تلخی این موضوع کاست.
آقای سرپرست خانواده آیا برای خودت بیمه عمر و سرمایه گذاری تهیه کردهای ؟